بالاخره کاشی‌ها پهلوی بود یا صفوی؟
تاریخ انتشار: ۲۶ دی ۱۳۹۸ | کد خبر: ۲۶۵۴۱۲۲۶
ایسنا/اصفهان وقتی رئیس کمیته ملی ایکوموس ایران با دیدن ترک مرمت‌شدۀ گنبد مسجد شیخ لطف‌الله فریاد «خراب کرده‌اند» را سر داد، گفتگوها و گزارش‌ها و تحلیل‌های بسیاری در رسانه‌های مختلف درج شد که بازخوانی آن‌ها گاه تناقضاتی را در بیانات برخی از مسئولان میراث فرهنگی اصفهان در رابطه با مرمت این گنبد آشکار می‌کند.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
در گفت‌وگویی که ایسنا ۲۵ آبان ماه با ناصر طاهری، معاون اداره کل میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری استان اصفهان داشت، وی درباره قدمت کاشی‌های این گنبد اظهار کرد: هیچ گنبدی امروز با همان کاشی‌های صفوی وجود ندارد، چون تقریباً هر ۵۰ سال یک‌بار مرمت و بازسازی‌شده است. حتی نقش کاشی‌های ۱۵۰ سال پیش مسجد امام هم با نقش کاشی‌های فعلی آن فرق دارد و به‌هرحال به‌مرورزمان کاشی‌ها نوسازی می‌شوند.
فریبا خطابخش، مدیر پایگاه میراث جهانی نقش‌جهان نیز اگرچه در بخشی از صحبت‌های خود در همان گفتگو برای توضیح شیوه مرمت دو ترک از گنبد مسجد شیخ لطف‌الله اعلام کرد گنبد مسجد شیخ لطف‌الله، قبلاً هم مرمت‌شده بود و کاشی‌های آن صفوی نبودند، در بخش دیگری از سخنان خود اظهار کرد: کاشی‌ها صفوی بود و ما نمی‌خواستیم آن‌ها را نو کنیم بلکه می‌خواستیم مرمت کنیم.
البته خانم خطابخش در روزی که خبرنگاران و اهالی رسانه را برای بازدید از گنبد مسجد شیخ لطف‌الله روی این گنبد دعوت کرده بود نیز بر همین اظهارنظر دوم خود تأکید کرد و گفت: ۹۵ درصد کاشی‌های ترک مرمت‌شدۀ گنبد همان کاشی اصل صفوی است و چیزی اضافه نشده بلکه آنچه اضافه‌شده کاشی‌هایی است که ریخته یا تخریب‌شده و دیگر قابل‌استفاده نبوده است.
ایسنا در رابطه با این اظهارنظرهای متفاوت، چهارم آذرماه از عبدالله جبل عاملی، مدیرکل سابق اداره کل میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری اصفهان درباره قدمت کاشی‌های گنبد مسجد شیخ لطف‌الله سؤال کرد و وی در پاسخ به سؤال ایسنا با رد سخن معاون میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری اصفهان که اعلام کرده بود «کاشیِ هیچ گنبدی صفوی نیست» اعلام کرد: این حرف درست نیست. شاید درباره مسجد امام که سه بار کاشی‌های آن برچیده و دوباره ساخته‌شده درست باشد اما گنبد شیخ لطف‌الله همیشه موضعی مرمت‌شده و نمی‌توان گفت که کاشیِ صفوی نداشته است.
و اما فریدون اللهیاری، مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری اصفهان، آخرین فردی بود که درباره قدمت کاشی‌های گنبد مسجد شیخ لطف‌الله اظهارنظر کرد. او ۲۵ دی‌ماه در گفتگو با بخش خبری ساعت ۲۰ شبکه چهارم سیما گفت: به استحضار برسانم که بخش عظیمی از کاشی‌ها و آجرهای گنبد در اواخر دوره قاجار و اوایل پهلوی از بین رفته بود و سال ۱۳۱۳ تا ۱۳۱۵ مرمت کاملی روی این گنبد انجام شد. اکنون بخش مهمی از آجرها و کاشی‌های گنبد شیخ لطف‌الله از دوره پهلوی اول است که اوایل دهه شصت نیز مجدداً با توجه به آسیب‌دیدگی‌هایی که مشاهده شد، سعی کردند به‌صورت موضعی روی گنبد مرمت‌هایی را انجام بدهند.
وی با اشاره به مرمتی که از سال ۱۳۹۷ بر روی این گنبد آغازشده و اکنون مورد بحث است، تأکید کرد: در دو ترک مرمت‌شده بیش از ۹۵ درصد آجرها و کاشی‌های سطح گنبد همان آجرها و کاشی‌های دوره پهلوی بوده که دوباره به‌کاربرده شده و شاید فقط ۵ درصد به علت از بین رفتن و ریختگی‌ها به‌تازگی ترمیم‌شده باشد اما عمده همان است.
اکنون و با این تناقض‌ها، این سؤال به وجود می‌آید که بالاخره کاشی‌های گنبد مسجد شیخ لطف‌الله صفوی بوده یا پهلوی؟
حسین مصدق زاده (متولد ۱۳۰۴) که به همراه مرحوم استادمحمد مصدق زاده، در دورۀ پهلوی مرمت گنبد شیخ لطف‌الله را بر عهده داشته، در این رابطه به ایسنا گفت: در آن زمان کاشی‌های دو ترک از گنبد که آسیب بیشتری دیده بود به‌طور کامل برچیده و کاشی‌های قدیمی که سالم بودند مجدداً استفاده شد. موارد کمبود هم با کاشی‌های نو به همان سبک قدیم بازسازی شد. ضمن اینکه سایر قسمت‌های گنبد هم که آسیب کمتری دیده بود به‌صورت موضعی مرمت شد.
بدیهی است، اگر بنا به تأکیدات مکرر مسئولان اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری اصفهان، مطالعات دقیقی پیش از مرمت اخیر گنبد شیخ لطف الله انجام شده باشد، نباید شاهد چنین اظهارنظرهای متفاوت و متناقضی در بحث تعیین قدمت کاشی‌های این گنبد باشیم.
انتهای پیام
منبع: ایسنا
کلیدواژه: استانی فرهنگی و هنری گنبد مسجد شیخ لطف الله میراث فرهنگی اصفهان
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.isna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایسنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۶۵۴۱۲۲۶ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
حوزه انتخابیه گنبد کاووس
کد خبر 6093426
تصاویر پدر ساواکی مهران غفوریان